Cách sạc ắc quy ô tô đúng cách giúp xe hoạt động bền bỉ
Ắc quy là nguồn sống của xe, cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động. Sạc đúng cách giúp ắc quy bền, xe an toàn, nhưng không phải ai cũng biết cách sạc đúng.
Trong bài viết này otofun sẽ chia sẻ đến bạn những kiến thức chuyên sâu về cách sạc ắc quy ô tô một cách an toàn và hiệu quả, từ những bước chuẩn bị cơ bản đến kỹ thuật sạc nâng cao, giúp bạn tự tin xử lý khi ắc quy gặp sự cố.
1. Tại sao phải sạc ắc quy ô tô?
Dù là ắc quy nước quen thuộc hay ắc quy khô không cần bảo dưỡng, tuổi thọ của chúng đều có giới hạn. Theo thời gian, khả năng lưu trữ điện của ắc quy sẽ suy giảm, biểu hiện qua những dấu hiệu sau:
Khởi động xe gặp khó khăn: Đặc biệt là vào buổi sáng sớm hoặc trong điều kiện thời tiết lạnh giá, xe sẽ khó nổ máy hơn bình thường.
Hệ thống chiếu sáng và còi hoạt động kém: Đèn xe có thể mờ hơn, còi xe kêu nhỏ và yếu ớt.
Các thiết bị điện tử hoạt động chập chờn: Các hệ thống điện tử trên xe như hệ thống giải trí, cửa sổ điện, khóa điện… có thể hoạt động không ổn định hoặc thậm chí ngừng hoạt động.
Bên cạnh đó, một số thói quen sử dụng xe không tốt cũng là nguyên nhân khiến ắc quy nhanh hết điện, ví dụ như:
Lạm dụng các thiết bị điện khi động cơ không hoạt động: Việc sử dụng radio, đèn, điều hòa… khi xe tắt máy sẽ tiêu thụ điện từ ắc quy và làm nó nhanh hết điện.
Để xe “đắp chiếu” trong thời gian dài: Khi xe không được sử dụng trong một khoảng thời gian dài, ắc quy sẽ tự xả điện và có thể bị hết điện hoàn toàn.
Lắp thêm thiết bị điện “ngốn” điện mà không nâng cấp ắc quy: Việc lắp thêm các thiết bị điện như đèn độ, âm thanh công suất lớn… mà không thay ắc quy có dung lượng lớn hơn sẽ khiến ắc quy phải hoạt động quá tải và nhanh chóng xuống cấp.
2. Các loại ắc quy ô tô phổ biến
Trước khi tìm hiểu về cách sạc ắc quy, chúng ta cần phân biệt các loại ắc quy ô tô phổ biến hiện nay:
Ắc quy nước (ắc quy chì-axit): Đây là loại ắc quy truyền thống, có giá thành rẻ, cần được bảo dưỡng định kỳ bằng cách châm thêm nước cất.
Ưu điểm: Giá thành rẻ, dễ dàng kiểm tra và bảo dưỡng.
Nhược điểm: Cần bảo dưỡng thường xuyên, dễ bị rò rỉ axit, tuổi thọ không cao.
Ắc quy khô (ắc quy kín khí): Loại ắc quy này không cần bảo dưỡng, có tuổi thọ cao hơn và an toàn hơn ắc quy nước.
Ưu điểm: Ắc quy khô nổi bật với sự tiện lợi do không cần bảo dưỡng định kỳ, tuổi thọ thường cao hơn so với ắc quy nước, và an toàn hơn do không có axit lỏng dễ bị rò rỉ.
Nhược điểm: Điểm trừ duy nhất của ắc quy khô là giá thành ban đầu thường cao hơn so với ắc quy nước truyền thống.
Ắc quy AGM (Absorbent Glass Mat): Ắc quy AGM là loại ắc quy khô cao cấp, có khả năng phóng điện mạnh, thích hợp cho xe sử dụng nhiều thiết bị điện tử.
Ưu điểm: Khả năng phóng điện mạnh, tuổi thọ cao, ít bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ.
Nhược điểm: Giá thành cao.
Ắc quy EFB (Enhanced Flooded Battery): Đây là loại ắc quy cải tiến từ ắc quy nước, có khả năng chịu được chu kỳ sạc xả sâu hơn, phù hợp với xe có hệ thống Start-Stop.
Ưu điểm: Giá cả cạnh tranh, dễ bảo trì, phổ biến.
Nhược điểm: Yêu cầu bảo dưỡng thường xuyên, tuổi thọ trung bình, tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ axit.
Mỗi loại ắc quy có đặc tính và yêu cầu sạc khác nhau. Vì vậy, việc xác định đúng loại ắc quy trên xe là bước quan trọng trước khi tiến hành sạc.
3. Các phương pháp sạc ắc quy ô tô
Có hai phương pháp sạc ắc quy ô tô phổ biến:
3.1. Sạc bằng bộ sạc ắc quy chuyên dụng
Đây là phương pháp sạc phổ biến và an toàn nhất. Bộ sạc ắc quy chuyên dụng được thiết kế để cung cấp dòng điện ổn định, phù hợp với từng loại ắc quy, giúp ắc quy được sạc đầy và an toàn.
Các bước sạc ắc quy bằng bộ sạc:
Bước 1: Chuẩn bị
Xác định loại ắc quy: Kiểm tra thông tin trên ắc quy hoặc trong sách hướng dẫn sử dụng xe để biết loại ắc quy (ắc quy nước, ắc quy khô, AGM, EFB).
Kiểm tra mức điện dịch (đối với ắc quy nước): Nếu mức điện dịch thấp hơn vạch Lower, cần châm thêm nước cất đến vạch Upper.
Vệ sinh ắc quy: Lau sạch các cực ắc quy bằng khăn ẩm để loại bỏ bụi bẩn và cặn bẩn.
Đảm bảo an toàn: Đeo găng tay và kính bảo hộ khi thao tác với ắc quy.
Mở nắp thông hơi (đối với ắc quy nước): Nắp thông hơi giúp thoát khí trong quá trình sạc.
Bước 2: Kết nối bộ sạc
Tắt toàn bộ hệ thống điện trên xe: Để đảm bảo an toàn tuyệt đối, hãy kiểm tra kỹ lưỡng và tắt tất cả các thiết bị điện trên xe trước khi tiến hành sạc ắc quy.
Kết nối cẩn thận kẹp dương (đỏ) của bộ sạc vào cực dương (+) của ắc quy: Hãy chắc chắn rằng bạn đã xác định đúng cực dương của ắc quy và kết nối kẹp đỏ một cách chắc chắn.
Kết nối cẩn thận kẹp âm (đen) của bộ sạc vào cực âm (-) của ắc quy: Tương tự như trên, hãy cẩn thận kết nối kẹp đen vào cực âm của ắc quy.
Cấp nguồn cho bộ sạc: Cuối cùng, cắm bộ sạc vào nguồn điện.
Bước 3: Sạc ắc quy
Bật công tắc bộ sạc.
Điều chỉnh dòng sạc: Nên bắt đầu với dòng sạc thấp, sau đó tăng dần theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Theo dõi quá trình sạc: Quan sát đèn báo hoặc đồng hồ trên bộ sạc để theo dõi tình trạng sạc.
Ngắt sạc khi ắc quy đầy: Khi ắc quy đầy, đèn báo trên bộ sạc sẽ chuyển sang màu xanh hoặc kim đồng hồ chỉ mức đầy.
Bước 4: Ngắt kết nối
Ngắt bộ sạc: Đầu tiên, hãy tắt công tắc trên bộ sạc về vị trí OFF hoặc tương đương.
Rút phích cắm khỏi nguồn điện: Sau khi đã tắt bộ sạc, rút phích cắm của bộ sạc ra khỏi ổ cắm điện.
Tháo kẹp âm (-) khỏi cực âm (-) của ắc quy: Cẩn thận tháo kẹp màu đen (kẹp âm) ra khỏi cực âm của ắc quy.
Tháo kẹp dương (+) khỏi cực dương (+) của ắc quy: Cuối cùng, tháo kẹp màu đỏ (kẹp dương) ra khỏi cực dương của ắc quy.
Lưu ý:
Luôn luôn kết nối đúng cực của bộ sạc với ắc quy. Đấu nhầm cực có thể gây cháy nổ hoặc hư hỏng ắc quy.
Không sạc ắc quy ở nơi có nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp.
Không hút thuốc hoặc sử dụng lửa gần ắc quy khi đang sạc.
Sử dụng bộ sạc phù hợp với loại ắc quy và dung lượng ắc quy.
Không để ắc quy quá cạn kiệt trước khi sạc.
Tham khảo hướng dẫn sử dụng của bộ sạc và ắc quy để biết thêm chi tiết.
3.2. Sạc bằng cách câu bình từ xe khác
Trong trường hợp ắc quy hết điện đột ngột và bạn không có bộ sạc chuyên dụng, bạn có thể sạc ắc quy ô tô bằng cách câu bình từ xe khác.
Các bước câu bình ắc quy:
Bước 1: Chuẩn bị
Tìm một xe khác có ắc quy khỏe mạnh.
Chuẩn bị dây câu bình (dây cáp điện có kẹp đỏ và đen).
Đỗ hai xe gần nhau, đảm bảo dây câu bình đủ dài để kết nối hai ắc quy.
Tắt động cơ của cả hai xe.
Mở nắp capo của cả hai xe.
Bước 2: Kết nối dây câu bình
Nối kẹp đỏ (+) của dây câu vào cực dương (+) của ắc quy xe hết điện.
Nối kẹp đỏ (+) còn lại vào cực dương (+) của ắc quy xe cứu hộ.
Nối kẹp đen (-) của dây câu vào cực âm (-) của ắc quy xe cứu hộ.
Nối kẹp đen (-) còn lại vào một điểm mass kim loại trên xe hết điện (ví dụ: khung xe, ốc vít trên thân xe).
Bước 3: Khởi động xe
Khởi động xe cứu hộ và giữ ga: Sau khi đã kết nối dây cáp đúng cách, hãy khởi động xe cứu hộ và giữ cho động cơ chạy ở chế độ ga nhẹ (khoảng 1500-2000 vòng/phút) trong khoảng 5 phút.
Khởi động xe bị hết điện: Sau 5 phút, hãy thử khởi động xe bị hết điện.
Kiểm tra và thử lại (nếu cần): Nếu xe vẫn không khởi động được, hãy kiểm tra kỹ lại tất cả các kết nối của dây cáp, đảm bảo chúng được gắn chặt vào các cực ắc quy. Sau đó, thử lại quá trình khởi động.
Bước 4: Tháo dây câu bình
Sau khi xe hết điện đã khởi động, hãy tháo dây câu bình theo thứ tự ngược lại:
Tháo kẹp đen (-) khỏi điểm mass trên xe hết điện.
Tháo kẹp đen (-) khỏi cực âm (-) của ắc quy xe cứu hộ.
Tháo kẹp đỏ (+) khỏi cực dương (+) của ắc quy xe cứu hộ.
Tháo kẹp đỏ (+) khỏi cực dương (+) của ắc quy xe hết điện.
Lưu ý:
Luôn luôn kết nối đúng cực của dây câu bình. Đấu nhầm cực có thể gây cháy nổ hoặc hư hỏng hệ thống điện trên xe.
Không để hai kẹp đỏ (+) và đen (-) chạm vào nhau.
Khi câu bình, nên đeo găng tay và kính bảo hộ để đảm bảo an toàn.
Sau khi câu bình thành công, nên lái xe khoảng 30 phút để ắc quy được sạc lại.
4. Các lưu ý quan trọng khi sạc ắc quy ô tô
Sử dụng bộ sạc phù hợp: Lựa chọn bộ sạc có dòng điện phù hợp với loại ắc quy và dung lượng ắc quy.
Không sạc quá mức: Sạc quá mức có thể làm giảm tuổi thọ ắc quy.
Theo dõi nhiệt độ ắc quy: Nếu ắc quy quá nóng trong quá trình sạc, hãy ngắt sạc ngay lập tức.
Bảo quản ắc quy đúng cách: Nếu bạn dự định không sử dụng xe trong một thời gian dài, việc tháo ắc quy ra khỏi xe và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát là một biện pháp tốt để kéo dài tuổi thọ của ắc quy.
Kiểm tra ắc quy định kỳ: Nên kiểm tra ắc quy định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng.
5. Một số câu hỏi thường gặp
Ắc quy ô tô bao lâu thì cần sạc?
Tùy thuộc vào loại ắc quy, tần suất sử dụng và điều kiện vận hành mà thời gian cần sạc sẽ khác nhau. Thông thường, nên sạc ắc quy khi xe khó khởi động hoặc các thiết bị điện trên xe hoạt động yếu.
Có thể sạc ắc quy ô tô qua đêm không?
Nên tránh sạc ắc quy qua đêm vì có thể gây sạc quá mức, làm giảm tuổi thọ ắc quy.
Làm thế nào để kéo dài tuổi thọ ắc quy ô tô?
Để kéo dài tuổi thọ ắc quy ô tô, hãy:
Kiểm tra và vệ sinh ắc quy thường xuyên: Giữ sạch các đầu nối, tránh ăn mòn.
Sử dụng xe đúng cách: Hạn chế khởi động liên tục, tránh để xe lâu không hoạt động, không dùng nhiều thiết bị điện khi tắt máy.
Kiểm tra hệ thống sạc: Đảm bảo hệ thống sạc hoạt động tốt.
Chọn ắc quy phù hợp và bảo dưỡng định kỳ: Chọn ắc quy chất lượng, đúng thông số và đưa xe đi bảo dưỡng thường xuyên.
Việc nắm vững cách sạc bình ắc quy ô tô đúng cách là kỹ năng cần thiết cho mọi chủ xe. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức bổ ích và giúp bạn tự tin hơn trong việc chăm sóc chiếc xe của mình.
Xem thêm: Cách câu bình ắc quy ô tô an toàn chỉ trong vài bước
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới. Tôi luôn sẵn lòng giải đáp!